چکمههای انگلیسی؛ مأموران«امآی۶» چگونه ۴۵ دولت را سرنگون کردند؟
تاریخ انتشار: ۲۷ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۷۳۱۶۸
وزارت خارجه انگلیس اخیراً اسنادی را از رده محرمانگی خارج کرده که نشان میدهد سرویسهای امنیتی این کشور از سال ۱۹۴۵ بیش از ۴۰ کودتا برای سرنگونی دولتهای خارجی در ۲۷ کشور انجام دادهاند.
وبسایت «دیکلسیفاید» که این اسناد را بررسی کرده و گزارشی در این رابطه منتشر کرده که ترجمه آن در ادامه میآید.
احتمالاً شناختهشدهترین کودتای سازمان اطلاعات انگلیس از سال ۱۹۴۵، سرنگونی دولت منتخب و دموکراتیک ایران در سال ۱۹۵۳ بود – عملیاتی که با سازمان سیا برنامه ریزی شده بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این دخالتها از عملیات اطلاعاتی گرفته تا عملیات نظامی - چه آشکار و چه پنهان -برخی از آنها موفقیتآمیز بودهاند، در حالی که بسیاری از آنها نتوانستهاند به اهداف خود دست یابند. بسیاری از آنها ناشناخته باقی ماندهاند و تنها جزئیات کمی از این دخالتها ظاهر شده است.
سال ۱۹۵۳ درواقع سال شلوغی برای برنامه ریزان انگلیسی بود، زیرا آنها علاوه بر برکناری محمد مصدق در ایران، یک قایق توپدار برای سرنگونی دولت منتخب دموکراتیک در «گویان» فرستادند. همزمان در یکی دیگر از کشورهای آمریکای لاتین یعنی گواتمالا، عملیات تبلیغاتی ضد دولتی را ترویج میکردند. کمپین انگلیسی زمینه را برای سرنگونی یک دولت ملیگرا و منتخب دیگر تحت رهبری یاکوبو آربنز در سال ۱۹۵۴ توسط سیا فراهم کرد.
گویی این کافی نبود، زیرا عوامل مخفی انگلیس در آن زمان مشغول برنامه ریزی برای برکناری و ترور رئیس جمهور مصر «جمال عبدالناصر»، پس از به قدرت رسیدن ناصر در انقلاب ملی گرای ۱۹۵۲ بودند. به قدرت رسیدن ناصر، موقعیت انگلیس در خاورمیانه و ثبات سلطنتهای سرکوبگر و محافظهکار - که بسیاری از آنها ماهیت قرون وسطایی دارند - را به چالش کشید که انگلیس در آن زمان و اکنون، بهویژه در منطقه خلیج فارس از آن حمایت کرده و میکند.
در واقع، این نیروهای ملیگرا بودند که پس از سال ۱۹۴۵ دشمنان اصلی انگلیس در به اصطلاح «جهان سوم» بودند، حتی زمانی که روزنامهنگاران و دانشگاهیان مقالات و یادداشتهای بیپایان درباره تهدید شوروی و جنگ سرد نوشتند.
برنامهریزی بیامان
در دهه ۱۹۵۰، در انگلیس برنامهریزی برای تغییر دولتها بیامان بود و عملیاتهای شناختهشده دیگری برای ترویج قیامها علیه دولتهای ملیگرا در سوریه در سالهای ۱۹۵۶ و ۱۹۵۷ طراحی شد که هیچکدام به طور کامل اجرا نشدند.
با این حال یکی از طرحهایی که به اجرا درآمد، جنگ مخفیانهای بود که با ایالات متحده آمریکا در اندونزی به راه انداخته شد - با هدف تحریک قیام علیه رئیس جمهور سوکارنو. این یکی از ناشناختهترین عملیاتهای مخفی انگلیس است و در نهایت شکست خورد.
سوکارنو یک دهه بعد سرنگون شد، اما در یکی از خونینترین حوادث قرن بیستم که توسط ارتش اندونزی به رهبری ژنرال سوهارتو به اجرا درآمد. اسناد طبقهبندیشده نشان میدهد که انگلیس از کشتار کمونیستها، چپها و روستاییان عادی در سالهای ۱۹۶۵/۱۹۶۶ که در طی این کشتارها صدها هزار نفرکشته شدند، حمایت کرد.
انگلیس عملیات رسانهای را برای مقابله با سوکارنو انجام داد و پیامهای مخفیانهای را به ژنرالها ارائه کرد که آنها را از موافقت انگلیس با تصرف آنها اطمینان داد. سوهارتو به مدت سه دهه بر اندونزی حکومت کرد و اغلب به وحشیگری محض متوسل شد.
حکومت بر جهان؟
در طول دهه ۱۹۶۰، مقامات انگلیس معتقد بودند که میتوانند هر کسی را که میخواهند، حداقل در برخی کشورها به قدرت برسانند. در سال ۱۹۶۱، شواهد نشان میدهد که آنها در قتل «پاتریس لومومبا»، اولین رهبر منتخب دموکراتیک کنگو دست داشتند.
عملیات رسانهای توسط اداره تحقیقات اطلاعات بدنام وزارت خارجه انگلیس - یک واحد تبلیغاتی که در سال ۱۹۴۸ تأسیس شد - همچنین به سرنگونی «ژائو گولارت» برزیل در سال ۱۹۶۴ کمک کرد. برنامه اصلاحات ارضی جاه طلبانه او و گسترش رأی به جمعیت بی سواد برزیل خشم سیاسی، نظامی و نخبگان تجاری این کشور را برانگیخت و سازمان سیا در نهایت به حذف او کمک کرد.
در آن زمان انگلیس اطمینان حاصل میکرد که «چدی جاگان» نمیتواند قدرت خود را در گویان انگلیس تثبیت کند، زیرا مقامات در یک کودتای قانون اساسی تقلب کردند تا اطمینان حاصل کنند که او نمیتواند دوباره انتخاب شود.
اواسط دهه ۱۹۶۰ همچنین دوره کودتاها در منطقه خلیج فارس بود. در سال ۱۹۶۴، افسران ارتش انگلیس مستقر در عربستان سعودی که به گارد ملی عربستان سعودی مشاوره میدادند، به شاهزاده فیصل کمک کردند تا برادر بزرگترش ملک سعود را برکنار کند. سال بعد، انگلیسیها از برکناری حاکم امارت شارجه - «صقر بن سلطان القاسمی» - به نفع دیگری - «خالد بن محمد القاسمی» حمایت کردند.
سپس در سال بعد، آنها تمرین مشابهی را در امارت دیگری به نام ابوظبی انجام دادند و برادر حاکم وقت یعنی «زائد بن سلطان آل نیهان»، پدر رئیس فعلی امارات متحده عربی - را جایگزین حاکم وقت کردند.
در سال ۱۹۷۰ کودتا در یکی دیگر از کشورهای دست نشانده انگلیس - عمان - که توسط افسران انگلیسی سازماندهی شده بود، رخ داد. این امر سلطان قابوس را به قدرت رساند که ۵۰ سال دیگر تا زمان مرگش در سال ۲۰۲۰ با مشت آهنین حکومت کرد.
ترور قذافی و چند نفر دیگر
به محض اینکه معمر قذافی با کودتای نظامی در لیبی در سال ۱۹۶۹ قدرت را به دست گرفت و نفت لیبی را ملی کرد، انگلیس تلاش کرد او را برکنار کند. ابتدا یک قیام و کودتای برنامه ریزی شده در سالهای ۱۹۷۰-۱۹۷۱ رخ داد که با این حال موفقیت آمیز نبود.
بیش از یک دهه بعد، انگلیس پایگاههای هوایی خود را به هواپیماهای جنگی ایالات متحده آمریکا پیشنهاد داد که حملات هوایی را بر طرابلس پایتخت لیبی انجام دادند و این حملات مقر قذافی را هدف قرار دادند، اما انگلیس نتوانست وی را به قتل برساند. انگلیس ۱۰ سال بعد در سال ۱۹۹۶ دوباره تلاش کرد قذافی را ترور کند، اما بازهم موفق نشد. در سال ۲۰۱۱، انگلیس یک کمپین هوایی بزرگ و حمایت مخفیانه از شبه نظامیان اسلامگرا در زمین به راه انداخت تا در نهایت رژیم را سرنگون کند و قذافی در اکتبر همان سال کشته شد.
با این حال، بر اساس شواهد به دست آمده، تنها قذافی، ناصر و لومومبا نبودند که هدف ترور قرار گرفتند. «ریچارد تاملینسون» افسر سابق سرویس اطلاعات مخفی مدعی شد که این نهاد در سال ۱۹۹۲ نقشههایی برای کشتن رهبر یوگسلاوی «اسلوبودان میلوسویچ» طراحی کرده است. در سال ۱۹۶۹ ادعا شده است که انگلیس ترور رئیس جمهور «میلتون اوبوته» را به دلیل سیاستهای اقتصادی ملی گرایانهاش و مخالفتش با آپارتاید آفریقای جنوبی برنامهریزی کرد؛ و باز هم کودتاهای بیشتر...
در طول دههها تلاش برای انحلال حکومت قذافی و دیگران، انگلیس عملیاتهای دیگری را برای برکناری دولتها برانگیخت که اطلاعات کمی در مورد بیشتر آنها به دست آمده و این عملیاتها همچنان مبهم هستند.
در حالی که آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین صفحه اصلی شطرنج برنامهریزان انگلیسی بودند، اروپا از دستور کار خارج نشد. در سال ۱۹۷۶، شواهد حاکی از دخالت انگلیس در توطئه کودتا برای سرنگونی دولت در ایتالیا است، زمانی که حزب کمونیست ایتالیا (PCI) به نظر میرسید ممکن است برنده انتخابات شود یا بر دولت بعدی تأثیر بگذارد.
گزارشها همچنین حاکی از آن است که سرویس مخفایانه اطلاعات انگلیس در دو کودتا در آذربایجان در سالهای ۱۹۹۲ و ۱۹۹۳ برای ارتقای منافع نفتی انگلیس در این کشور دست داشته است. در دهه گذشته عوامل مخفی انگلیس در تلاش برای برکناری دولتها فعال باقی ماندهاند. «بشار اسد» در سوریه هدف عملیات طولانیمدت انگلیس برای آموزش و حمایت از مخالفان مسلح و ترویج عملیاتهای رسانهای و کمکرسانی در حمایت از تغییر نظام سیاسی بوده است. در آمریکای لاتین، فاش شده است که سفیر انگلیس از کودتای جناح راست علیه رئیس جمهور «اوو مورالس» در سال ۲۰۱۹ حمایت کرد و منافع انگلیس در تضمین دسترسی به لیتیوم نقش کلیدی داشت.
در ونزوئلا، انگلیس به همراه چند کشور غربی دیگر، در سال ۲۰۱۹ دولت مخالف «نیکلاس مادورو» (رئیسجمهور منتخب و قانونی ونزوئلا) را به رسمیت شناخت و از «خوان گوایدو» به عنوان «رئیس جمهور موقت» حمایت کرد. انگلیس همچنین اخیراً پروژههای رسانهای و غیردولتی را برای حمایت از مخالفان ونزوئلا ترویج کرده است.
استقبال از سرنگونیها
این فهرست از کودتاها و سرنگونیها که به تازگی منتشرشده - نمونهها و جزئیات بیشتر آنها بدون شک در آینده منتشر خواهد شد. باید گفت این فهرست شامل آن دسته از کودتاهایی نمیشود که انگلیس ظاهراً در رخداد آنها نقش مستقیم نداشته، اما از آنها استقبال کرد. برای مثال، اسناد طبقهبندیشده نشان میدهد که دولت انگلیس به شدت از کودتای خونین به رهبری ژنرال «آگوستو پینوشه» که «سالوادور آلنده» سیاستمدار منتخب دموکراتیک شیلی را در سال ۱۹۷۳ سرنگون کرد، استقبال کرد.
مقامات انگلیس نیز زمانی که «ایدی امین» در سال ۱۹۷۱ قدرت را در اوگاندا به دست گرفت، حمایت شدیدی از وی کردند. در دهه بعد، دولت «مارگارت تاچر» به شدت از تهاجم آمریکا به پاناما در سال ۱۹۸۹ با هدف سرنگونی «مانوئل نوریگا» حمایت کرد. وی همچنین به طور علنی از مداخله واشنگتن در گرانادا در سال ۱۹۸۳ حمایت کرد که در طی آن دولت «موریس بیشاپ» برکنار شد.
کودتای بدخیم و خوشخیم؟
انگلیس مدعی است که برخی کودتاها مثل سرنگونی صدام در عراق و قذافی در لیبی، اقدامی علیه «نیروهای سرکوبگر و بد» بوده، اما بسیاری از کودتاهای انگلیس به طور خاص نیروهای مترقی و مردمی را هدف قرار داده اند - عمداً برای حذف آنها به نفع دولتهایی که منافع اقتصادی انگلیس و غرب را ترویج میکنند.
دموکراسی نوپای محمد مصدق به نفع شرکت نفت انگلیس و ایران، سرنگون شد. دولت «چدی جاگان» در گویان برکنار شد، زیرا سیاستهای اقتصادی او که به نفع فقرای گویان بود، منافع شکر و بوکسیت انگلیس را تهدید میکرد. لومومبا، آربنز و گولارت دیگر کسانی بودند که یک مدل توسعه چپگرا را به عنوان جایگزینی برای سیاستهای طرفدار شرکتهای تبلیغاتی در لندن و واشنگتن ارائه کردند که چشمانداز مثبتی را برای میلیونها فقیر در جهان در حال توسعه ارائه میکرد. عمدتاً به همین دلیل بود که آنها قربانی قدرت انگلیس و آمریکا شدند.
منبع: مهر
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردیمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: انگلیس ماموران برای سرنگونی دولت برنامه ریزی نشان می دهد رئیس جمهور عملیات ها کودتا ها رسانه ای ملی گرا دولت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۷۳۱۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سیاستمدار انگلیسی: جریان حمایت غرب از اسرائیل معکوس شده است
کریس ویلیامسون گفت: امروز شاهد موج عظیم و بی سابقه حمایت از فلسطین در سراسر جهان هستیم که میتواند دلیلی برای امیدواری باشد. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، دومین جشنواره بین المللی رسانهای «صبح» به دبیری محسن یزدی و در سه بخش «اصلی»، «معاونت برون مرزی» و «ویژه فلسطین» برگزار میشود و فراخوان ارسال آثار آن منتشر شده است.
«بخش اصلی» جشنواره بین المللی صبح اختصاص به تمامی هنرمندان و فعالان رسانهای داخل و خارج از ایران دارد و در سه گروه اصلی برنامه تلویزیونی، رادیویی و رسانههای جدید برگزار میشود.
کریس ویلیامسون، مجری برنامه «فلسطین از طبقه بندی خارج شده» در شبکه پرس تی وی و نماینده سابق پارلمان بریتانیا است. او درباره آشنایی خود با فعالیت رسانههای ایرانی گفت: به طور کامل از فعالیت رسانهای در ایران مطلع نیستم؛ با این حال، آشکارا با پرس تیوی و فعالیت آن در بریتانیا آشنایی دارم. فکر میکنم، پرستیوی بستر ارزشمندی برای اطمینان از انتشار صدای مردم فلسطین برای جامعه غربی، فراهم میکند.
نوبت پاسخگویی تمدن غرب !وی اضافه کرد: در جریان اصلی رسانهای بریتانیا، به طرز باورنکردنی مغرضانه و تحت تاثیر لابی صهیونیستی است. در نتیجه، مردم بریتانیا تصویر دقیقی از رسانههای جریان اصلی دریافت نمیکنند. با این حال، پلتفرمهای جایگزینی وجود دارد که مردم به طور فزاینده به آنها روی میآورند. پرس تیوی یکی از این رسانهها است. برنامهای که در پرس تیوی به همراه پروفسور «دیوید میلر» ارائه میکنم، بستر ارزشمندی را جهت اصلاح ویژگیهای نادرست فضای رسانهای بریتانیا فراهم میکند.
او با اشاره به اینکه این ایران الهام بخش مبارزات آزادی بخش در جهان است، گفت: به نظرم ایران چراغ راه جنبشهای آزادی بخش در سراسر جهان است، به این دلیل که به طور کامل امپریالیسم غرب و ایالات متحده را کنار گذاشته است. با وجود گستردهترین تحریمهای غرب که به رهبری آمریکا علیه ایران تحمیل میشود، ایران توانسته پیشرفت کند. فکر میکنم، تهران الهام بخش مبارزات آزادی خواهانه در سراسر جهان است.
مجری برنامه «فلسطین از طبقه بندی خارج شده» درباره بازنمایی وارونه از ایران توسط رسانههای غربی گفت: رسانههای غربی، تصویر بسیار تحریفشده ای نسبت به واقعیت زندگی در ایران به مردم خود ارایه میکنند. هرچند گاهی توسط رسانههای مستقل، به طور اجمالی شاهد نمایش وضعیت حقیقی هستیم؛ من با افرادی که در ایران بودهاند صحبت کردهام؛ همه آنها هم عقیدهاند که تهران با تصویر رسانههای غربی و چیزی که انتظار داشتند متفاوت بود.
وی خاطرنشان کرد: جالب است که برخی از مردم جهان به طور فزاینده اعتماد خود به ایران را از دست میدهند؛ هرچند، این تنها در مورد تهران صدق نمیکند و دلیل آن عملکرد رسانههای غربی است. به همین دلیل است که مردم زیادی از رسانههای جریان اصلی فاصله میگیرند. مردم در کشورهای غربی تا حد زیادی به دنبال بسترهای رسانهای جایگزین هستند که فکر میکنم دلیل آن، آنچه است که در غزه در حال رخ دادن است.
این چهره رسانهای درباره افزایش حمایت مردم جهان از فلسطین نسبت به دهههای گذشته گفت: اگر به عقب بازگردید، متوجه میشوید که 40 یا 50 سال پیش، سطح حمایت از فلسطین در مقابل حمایت از موجودیت رژیم صهیونیستی بسیار کمتر بود و بیشتر مردم با اسرائیل همراه بودند. اما امروز ما شاهد موج عظیم و بی سابقه حمایت از فلسطین در سراسر جهان هستیم که این میتواند دلیلی برای امیدواری باشد.
ویلیامسون در پاسخ به سوالی درباره راهکارهای رسانهای که میتواند تصویر تحریف شده از ایران را تغییر دهند، گفت: در حال حاضر ایران از طریق پلتفرمهایی مانند پرس تیوی، به اصلاح تصویر مخدوش شدهای که توسط رسانههای غربی نمایش داده میشود، پرداخته است. فکر میکنم این روش ارزشمند و مفیدی جهت آشکار شدن حقایق برای مردم جهان است. این تولیدات میتواند از طریق شبکههای اجتماعی در سراسر جهان توزیع شود. این کار، به طور آشکار راه مهمی برای مقابله با تبلیغات جهان غرب است. به نظر من رساندن پیام درست به جهان واقعاً مهم است و باید انحصار روایتگری غربی شکسته شود. در بریتانیا، مردم به طور فزایندهای از احزاب سیاسی اصلی سرخورده شدهاند و به دنبال جایگزین هستند. البته این مساله فقط به بریتانیا محدود نمیشود. در این صورت ما شروع به شنیدن صداهای مستقل جدیدی خواهیم کرد که رویکرد ضد امپریالیستی خواهند داشت.
او درباره برگزاری کنفرانس رسانهای «صبح» و نشان دادن چهره ایران واقعی به مردم جهان در چنین رویدادهایی گفت: فکر میکنم برگزاری یک کنفرانس رسانهای بینالمللی در ایران بسیار مهم است و باید تعداد بیشتری از این همایشها برگزار شود زیرا فکر میکنم این یک پادزهر واقعا مفید برای فعالیت رسانههای غربی است. وضعیت موجود و تبلیغ برای نئولیبرالیسم یک فاجعه برای افرادی که در دنیای غرب زندگی میکنند بوده است. در حالی که میلیونها نفر در فقر زندگی میکنند و دستور کار اقتصادی که توسط دولت در بریتانیا و در واقع در سراسر اروپا و ایالات متحده دنبال میشود، در خدمت منافع اکثریت قریب به اتفاق مردم نیست و چیزی از آن در رسانههای جریان اصلی شنیده نمیشود.
وی ادامه داد: بنابراین، من فکر میکنم کنفرانسهایی مانند این برای گردهم آمدن، به اشتراک گذاشتن ایدهها واقعاً مفید است؛ از این طریق میتوان برای انتشار یک روایت واضح و دقیقتر برای عموم مردم تلاش کرد. اگر بخواهم درباره انگلستان صحبت کنم باید بگویم که پلتفرمهای رسانهای مستقل مخاطبان زیادی پیدا کرده است اما رسانههای سنتی هنوز هم به وضوح تأثیر زیادی برای نسل قدیمیتر در بریتانیا دارند اما رسانههای جدید در حال رشد هستند. بنابراین تصور من این است که کنفرانسهایی مانند این برای تقویت و رشد رسانههای جایگزین مفید هستند و همچنین میتواند بر اعمال فشار بر جریان اصلی برای تغییر روش آنها موثر باشد. رسانههای غربی همیشه مغرضانه عمل کردهاند اما این اواخر خیلی بدتر نیز شده است.
دومین جشنواره بین المللی رسانه ای «صبح» 30 اردیبهشت تا 1 خرداد به دبیری محسن یزدی در سه بخش «اصلی»،«معاونت برون مرزی» و « فلسطین» برگزار میشود.
انتهای پیام/